DIQQAT, TANLOV!

Qashqadaryo viloyat, tumanlararo, tuman va shahar sudlarining quyidagi bo‘sh ish o‘rinlariga tanlov e’lon qilinadi:

– Fuqarolik ishlari bo‘yicha G‘uzor tumanlararo sudining arxiv mudiri vazifasiga 1 nafar;

– Qarshi tumanlararo iqtisodiy sudining arxiv mudiri vazifasiga 1 nafar;

– Kasbi tumanlararo iqtisodiy sudining sudya yordamchisi vazifasiga 1 nafar;

– Yakkabog‘ tumanlararo iqtisodiy sudining sudya yordamchisi vazifasiga 1 nafar.

Tanlovda oliy yuridik ma’lumotli, O‘zbekiston Respublikasi fuqarosi bo‘lgan shaxslar qatnashishi mumkin.

Nomzodlar ochiqlik, shaffoflik, tenglik prinsiplari asosida Komissiya tomonidan belgilangan tartibda suhbatdan o‘tkaziladi.

Arizalar 2023 yil 27 aprel soat 17:00 ga qadar qabul qilinadi.

Murojaat uchun tel: (75) 221-05-58.

Elektron pochta manzili: qash.kadr@sud.uz

Manzil:  Qashqadaryo viloyat sudi (180108, Qarshi shahri Bunyodkorlik ko‘chasi 10 a uy)

KONSTITUTSIYANING BEVOSITA AMAL QILISHI sudlar faoliyatida qanday ahamiyatga ega?

Darhaqiqat, Konstitutsiya o‘z yuridik maqomi va mazmun-mohiyatiga ko‘ra, oliy darajadagi qonun bo‘lib, o‘zida har bir davlatning o‘ziga xos qiyofasi hamda tarixiy-huquqiy an’analarini, uning ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy tuzumini, taraqqiyot yo‘lini, buguni va ertasini, fuqarolarning asosiy huquqlari, erkinliklari hamda burchlarini ifoda etadi.

Boshqacha aytganda, har qanday davlatning kelajagi va xalqining taqdiri ko‘p jihatdan Konstitutsiyaning qanday bo‘lishiga bog‘liq.

Shu ma’noda, “Konstitutsiyaning bevosita amal qilishi” tamoyili asosida tubdan yangilanayotgan Bosh qonunimizga kiritilayotgan muhim o‘zgartirish va qo‘shimchalardan ko‘zlangan pirovard maqsadlardan biri ham, avvalombor, inson va fuqarolarning tabiiy, ajralmas hamda xalqaro huquq bilan kafolatlangan huquq va erkinliklarini oliy qonun darajasida yanada mustahkamlash, mamlakatda konstitutsiyaviy tartibot va qonuniylikni, uning davlat idoralari faoliyatida, har bir fuqaro hayotida to‘g‘ridan-to‘g‘ri amal qilishini ta’minlashdan iboratdir.

Xo‘sh, Konstitutsiyaning bevosita amal qilishi sudlar faoliyatida huquqiy jihatdan qanday ahamiyat kasb etadi, bu borada xorijiy mamlakatlar tajribasining o‘ziga xos jihatlari nimada, nima uchun sud hujjatlarini kodekslar va boshqa normativ-huquqiy hujjatlar bilan asoslaymizda, Konstitutsiyani to‘g‘ridan-to‘g‘ri qo‘llamaymiz?

Avvalombor, bu borada jahon davlatlarining konstitutsiyashunoslik amaliyotiga nazar tashlasak, Konstitutsiyaning davlat ichida amal qilishi (qo‘llanilishi) yuzasidan ikki xil nazariy yondashuv mavjudligini qayd etish lozim. Ya’ni, birinchi yondashuv Bosh qonunning huquqni qo‘llash amaliyotida bevosita amal qilishi bo‘lsa, ikkinchi yondashuv uning bilvosita qo‘llanilishidir. Albatta, har ikkala yondashuv ham Konstitutsiyaning ustunligini, boshqa hech qanday normativ-huquqiy hujjatlar unga zid kelishi mumkin emasligini e’tirof etadi.

Shuni qayd etish joizki, ko‘plab xorijiy mamlakatlar sudlarining odil sudlov sohasida huquqni qo‘llash amaliyotida Konstitutsiyaning bevosita amal qilishi, sud qarorlarida to‘g‘ridan-to‘g‘ri qo‘llanilishi alohida e’tiborga molikdir.

Shu nuqtai-nazardan qaraganda bugun Bosh qonunimizga kiritilayotgan tub demokratik o‘zgartirish va qo‘shimchalar ham o‘zining mazmuni va ahamiyatiga ko‘ra odil sudlovni amalga oshirishda, huquqni qo‘llash amaliyotida soha vakillari zimmasiga katta mas’uliyat yuklashi barobarida jamiyat hayotida Konstitutsiyaning bevosita amal qilishini, uning  ustuvorligini ta’minlashdek ustuvor vazifani ham yuklaydi. Nega deganda, hanuzgacha milliy sud amaliyotida Konstitutsiyani qo‘llash, sud hujjatlarini (hal qiluv qarori, hukm, qaror) nafaqat joriy qonunlar, balki konstitutsiyaviy normalar bilan ham asoslash sud statistikasida deyarli uchramaydi.

E’tiborli va muhim tomoni shundaki, Konstitutsiyaning 15-moddasi quyidagi mazmundagi, ya’ni “O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi oliy yuridik kuchga ega bo‘lib, to‘g‘ridan-to‘g‘ri amal qiladi va O‘zbekiston Respublikasining butun hududida qo‘llaniladi” degan ikkinchi qism to‘ldirilganligi ham bejizga emas. Sababi, ushbu norma Bosh qonunimizning barcha davlat idoralari, huquqni muhofaza qiluvchi organlar faoliyatida bevosita amal qilishi va qo‘llanilishi lozimligini nazarda tutmoqda.

Holbuki, sud davlat hokimiyatining alohida va mustaqil tarmog‘i sifatida sud hujjatlarida Konstitutsiyani bevosita qo‘llash orqali uni harakatga keltiruvchi, konstitutsiyaviy huquq tartibotni mustahkamlovchi yagona va oliy organdir.

Shunday ekan, sud hujjatlarida Bosh qonunimizda kafolatlangan inson huquqlariga oid normalarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri ko‘rsatilishi, sud qarorlarini Konstitutsiya bilan asoslash amaliyotiga o‘tish fuqarolarning huquqiy ongi va tafakkurini yuksaltirishi bilan bir qatorda jamiyatda Konstitutsiya va qonunlarga hurmatda bo‘lish mas’uliyatini ham birdek oshirishi shak-shubhasizdir.

Zero, sud qarorini yozgan sudya tomonidan Konstitutsiyaning to‘g‘ridan-to‘g‘ri qo‘llanilishi jamiyatda qonuniylik va adolatni o‘rnatish vazifasini bajarishi bilan birga konstitutsiyaviy huquqiy savodxonlikni oshirishga ham xizmat qiladi.

 

Muhiddin Bazarov, Qashqadaryo viloyat sudining sudyasi

G‘uzor tumanida sudyalar tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga kiritilayotgan o‘zgarishlarning mazmun-mohiyatini tushuntirishga bag‘ishlangan ma’rifiy-huquqiy tadbirlar o‘tkazilmoqda

G‘uzor tumani “Mustaqillik” mahalla fuqarolar yig‘inida tashkil etilgan tadbirda jinoyat ishlari bo‘yicha G‘uzor tumani sudi raisi Laziza Rasulova, G‘uzor tumanlararo iqtisodiy sudi raisi Nodir Xo‘jaqulovlar ishtirok etishdi.

Tadbirda so‘z olganlar sudyalar “O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi to‘g‘risida“gi O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy Qonuni loyihasi hamda Referendum: uning tashkiliy-huquqiy asoslari va bosqichlari xususida o‘z fikr va mulohazalarini bildirishdi.

Ishtirokchilar o‘zlarini qiziqtirgan barcha savollarga batafsil javoblar olishdi.

 

Qashqadaryo viloyat sudi jamoatchilik va OAV bilan aloqalar bo’limi

Yangi Konstitutsiyamiz – huquq va erkinligimiz kafolati

Bugun yurtimizda muhim jarayon – konstitutsiyaviy islohotlarni amalga oshirishga qizg‘in hozirlik ko‘rilmoqda.

Fuqarolarning takliflari, fikr-mulohazalari o‘rganilib, Bosh qomusimizni takomillashtirish ishlari jadal olib borilmoqda.

Prezidentimizning “2022-2026 yillarga mo‘ljallangan Yangi O‘zbekistonning taraqqiyot strategiyasi to‘g‘risidagi” farmonida mamlakatimizda adolat va qonun ustuvorligi tamoyillarini taraqqiyotning eng asosiy va zarur shartiga aylantirish maqsadi belgilangan. Ko‘rib turganimizdek, ijtimoiy adolat jamiyat hayotining asosiy maqsadi va orzusiga aylangan. Strategiyaning 20-maqsadida “Faol fuqarolik jamiyatini rivojlantirish hamda fuqarolar o‘rtasida qonunga hurmat va itoat qilish hissini shakllantirish; aholining huquqiy madaniyati va ongini yuksaltirish, bu borada davlat organlarining fuqarolik jamiyati institutlari, ommaviy axborot vositalari va ta’lim tashkilotlari bilan o‘zaro samarali hamkorligini yo‘lga qo‘yish; tadbirkorlar va aholi, ayniqsa uning kam ta’minlangan qatlamlari uchun huquqiy hujjatlarni yurist ishtirokisiz tayyorlash imkonini beruvchi “Legal Tech” platformasini ishga tushirish” kabi vazifalarning belgilanishi ijtimoiy adolat tamoyilining asl maqsadini tashkil qiladi.

Ijtimoiy adolat tamoyili Konstitutsiyamiz va boshqa bir qator joriy qonunlarda o‘z ifodasini topgan. Shu bilan bir qatorda xalqaro huquqning umume’tirof etilgan tamoyili sifatida Inson huquqlari umumjahon Deklaratsiyasining bosh maqsadi sifatida qayd qilingan.

Huquqiy davlat barpo etish sharoitida ijtimoiy adolat insoniyatning oliy ma’naviy qadriyatlarini tasdiqlab, bu qadriyatlarning jamiyat hayotidagi hal qiluvchi rolini ta’minlaydi, shaxsga nisbatan o‘zboshimchalik va zo‘ravonlikni istisno qiladi. Jamiyatda qonun ustuvorligining ma’naviy asosini insonparvarlik va adolat, inson huquqlari, uning sha’ni va qadr-qimmati kabi umuminsoniy tamoyillar tashkil etadi. Ijtimoiy adolat insoniyat tarixida asrlar mobaynida shakllangan muhim ijtimoiy g‘oya va xalqning doimiy orzusi bo‘lib, jamiyatda ro‘y berayotgan islohotlar davrida uning ahamiyati tobora ortib bormoqda. Jamiyatimizda ro‘y berayotgan demokratik o‘zgarishlar esa bu tamoyilning hayotga tatbiq qilinayotganining yorqin dalili sifatida ko‘zga tashlanadi.

Ijtimoiy adolat davlat hokimiyati organlarining boshqaruv salohiyati va fuqarolik jamiyatining tarkibiy qismlari va imkoniyatlari o‘rtasida hamjihatlik va adolatli ijtimoiy tartibotni tashkil etish vositasi sifatida faoliyat yurituvchi huquqiy mexanizmlar orqali amalga oshiriladi.

Ijtimoiy adolat erkinlik va tenglik tushunchalari bilan chambarchas bog‘liq bo‘lib, ularning uyg‘unligida yaqqol namoyon bo‘ladi. Erkinlik va tenglik tushunchalari esa qonuniylik tushunchasi bilan uzviy bog‘liq holda ijtimoiy adolatni huquqiy jihatdan mustahkamlashga xizmat qiladi. Jamiyat a’zolarining qonun oldida tengligi, inson huquqlarini ta’minlash va himoya qilish ijtimoiy adolat tamoyilining bosh maqsadini tashkil qiladi.

Konstitutsiyamizning yangi tahririda shularga alohida e’tibor qaratilgan. Jumladan, Konstitutsiya loyihasida O‘zbekiston – huquqiy davlat, deb belgilanmoqda.

Jumladan, inson huquq va erkinliklarini ta’minlash davlatning oliy maqsadi, deya e’lon qilinar ekan, unda inson huquqlariga oid normalar              3 baravardan ortiqqa oshmoqda.

Inson huquq va erkinliklari qonunlarimizning, har bir vazirlik va idora faoliyatining mazmuniga aylanishi qat’iy talab sifatida belgilanyaptiki, bu hol davlat organlari hamda mansabdor shaxslarning faqat va faqat fuqarolarning manfaatlarini ko‘zlab faoliyat ko‘rsatishiga asos bo‘ladi.

Binobarin, qonunlardagi ziddiyatlar va noaniqliklar inson foydasiga hal bo‘lishi shart va zarur. Bunga ko‘ra, inson va davlat o‘rtasida munosabatlarni tartibga soluvchi qonunchilikdagi noaniqliklar, turli tushunmovchiliklar bartaraf etiladi, fuqarolarning ortiqcha ovoragarchiliklari oldi olinadi.

Konstitutsiyada davlat organlari tomonidan insonga nisbatan qo‘llaniladigan huquqiy ta’sir choralari mutanosiblik prinsipiga asoslanishi va qonunlarda nazarda tutilgan maqsadlarga erishish uchun yetarli bo‘lishi kerakligi mustahkamlanmoqda. Qonunchilikda belgilanmagan majburiyat hech kimning zimmasiga o‘z roziligisiz yuklatilishi mumkin emasligi qayd etilyaptiki, ushbu norma odamlar hayotini yanada yengillashtiradi.

Hujjat loyihasida O‘zbekiston Respublikasi fuqarosi O‘zbekistondan tashqariga majburiy chiqarib yuborilishi yoki boshqa davlatga berib yuborilishi mumkin emasligi belgilanmoqda. Bu norma fuqarolarimizning doimiy ravishda davlat himoyasida ekanligiga ishonchini mustahkamlashga, o‘z yurtidan chiqarib yuborilishi yoki boshqa davlatga berilishi kabi holatlarning oldini olishga xizmat qiladi.

Davlat xorijda yashayotgan vatandoshlar bilan aloqalarning saqlab qolinishi hamda rivojlanishi to‘g‘risida g‘amxo‘rlik qilishi ta’kidlanyapti.

Ushbu norma chet ellarda yashayotgan, ishlayotgan, ta’lim olayotgan vatandoshlarimizni Vatani bilan doimiy aloqada bo‘lishiga, tili, madaniyatini saqlab qolish hamda rivojlantirishiga, ona yurti – O‘zbekistonning obro‘sini yanada oshirishga o‘z hissasini qo‘shishiga xizmat qiladi.

Yangi Konstitutsiyada Inson huquq va erkinliklari kafolatlari sezilarli darajada kuchaytirilmoqda

Xususan, O‘zbekistonda o‘lim jazosi taqiqlanmoqda. O‘lim jazosini taqiqlashni konstitutsiyaviy darajada belgilanishi insonni hayotdan hatto davlat ham mahrum etishga haqli emasligini kafolatlaydi.

Bundan tashqari, shaxs sudning qarorisiz 48 soatdan ortiq muddat ushlab turilishi mumkin emasligi belgilanyapti. YA’ni, shaxsning erkinligini cheklash bilan bog‘liq har qanday harakat faqatgina sud qarori asosida amalga oshirilishi shart. Ushbu qoida tergov organlari tomonidan insonlarni noqonuniy hibsga olish, asossiz qamoqqa olish va saqlashga yo‘l qo‘ymaslikka qaratilgandir. Bu orqali xalqaro e’tirof etilgan “Xabeas korpus” institutini qo‘llanish ko‘lami yanada kengayadi.

Ilk bor shaxsni ushlash chog‘ida unga tushunarli tilda uning huquqlari va ushlab turilishi asoslari tushuntirilishi shartligi, ayblanuvchi va sudlanuvchilarga o‘ziga qarshi ko‘rsatma bermaslik (xalqaro e’tirof etilgan “Miranda qoidasi”), sukut saqlash huquqi berilmoqda.

Har kimning yozishmalari, telefon orqali so‘zlashuvlari, pochta, elektron va boshqa xabarlari sir saqlanish huquqiga ega ekanligi belgilanmoqda. Bunday huquqlarning cheklanishiga yoki uy-joyda tintuv o‘tkazishga faqat qonunga muvofiq va sudning qaroriga asosan yo‘l qo‘yilishi belgilab qo‘yilmoqda.

Har kim o‘z huquq va erkinliklarini qonunda taqiqlanmagan barcha usullar bilan himoya qilishga haqliligi belgilanyapti. Ushbu qoidaning mazmun-mohiyati shundaki, fuqarolar o‘z buzilgan huquq va erkinliklarini, o‘zgalar huquqlarini buzmagan holda, mustaqil himoya qilish huquqiga ega. Yagona shart – bu fuqarolar tomonidan o‘zini himoya qilishda qo‘llaniladigan usullar yoki choralarning qonunchilik hujjatlarida taqiqlanmagan bo‘lishidir.

Birinchi marotaba har kim O‘zbekiston Respublikasining qonunchiligiga va xalqaro shartnomalariga muvofiq, agar davlatning huquqiy himoyaga doir barcha ichki vositalaridan foydalanib bo‘lingan bo‘lsa, insonning huquq va erkinliklarini himoya qiluvchi xalqaro organlarga murojaat etishga haqli ekanligi mustahkamlanmoqda. Bu fuqarolarning huquq va erkinliklari himoyasi nafaqat milliy qonunchilikda belgilangan normalar, balki xalqaro huquq asosida ham himoyalanishini ta’minlaydi.

Bulardan tashqari, har kim davlat organlarining yoxud ular mansabdor shaxslarining qonunga xilof qarorlari, harakatlari yoki harakatsizligi tufayli yetkazilgan zararning o‘rni davlat tomonidan qoplanishi huquqiga egaligi qayd etilmoqda.

Konstitutsiyada aybdorlikka oid barcha shubhalar, agar ularni bartaraf etish imkoniyatlari tugagan bo‘lsa, gumon qilinuvchining, ayblanuvchining, sudlanuvchining yoki mahkumning foydasiga hal qilinishi kerakligi qayd etilmoqda. Mazkur norma to‘g‘ridan-to‘g‘ri amal qiluvchi qoida bo‘lib, tergov va sud jarayonida faqat ishonchli va qonuniy dalillardan foydalanishni ta’minlaydi hamda shaxsni asossiz ravishda javobgarlikka tortilishdan himoya qiladi.

Qolaversa, gumon qilinuvchi, ayblanuvchi yoki sudlanuvchi o‘zining aybsizligini isbotlashi shart emasligi mustahkamlanmoqda, hech kim o‘ziga va yaqin qarindoshlariga qarshi guvohlik berishga majbur emasligi belgilanmoqda. Bu qoidalarning Konstitutsiyada belgilanishi jinoiy ta’qib ostidagi har qanday shaxsga yoki uning yaqin qarindoshlariga ruhiy bosim va turli tahdidlar o‘tkazish, uning sha’ni va qadr-qimmatini kamsitish kabi boshqa noqonuniy usullar qo‘llanishini oldini olishga xizmat qiladi.

Yana bir muhim norma – agar shaxsning o‘z aybini tan olganligi unga qarshi yagona dalil bo‘lsa, u aybdor deb topilishi yoki jazoga tortilishi mumkin emasligi kafolatlanmoqda. Bu hol jinoyat bo‘yicha haqiqatni aniqlash, shuningdek, aybsiz insonlarning javobgarlikka tortilishini oldini olishga, ayni paytda, jinoyat sodir etgan haqiqiy aybdor shaxs yoki shaxslarni aniqlashga xizmat qiladi.

Ozodlikdan mahrum etilgan shaxslar o‘ziga nisbatan insoniy muomalada bo‘linishi hamda inson shaxsiga xos bo‘lgan sha’ni va qadr-qimmati hurmat qilinishi huquqiga egaligi ham tarixda ilk bor konstitutsiyaviy mustahkamlanmoqda.

Qolaversa, shaxsning sudlanganligi va bundan kelib chiqadigan huquqiy oqibatlar uning qarindoshlari huquqlarini cheklash uchun asos bo‘lishi mumkin emasligi belgilanyaptiki, bularning hammasi mustabid tuzumdan qolgan illatga, qancha yoshlarimizni o‘z orzu-umidlaridan voz kechishga majbur qilgan noinsoniy taqiqlarga chek qo‘yadi.

Konstitutsiyada har kim o‘z shaxsiga doir ma’lumotlarning himoya qilinishi huquqiga, shuningdek noto‘g‘ri ma’lumotlarning tuzatilishini, o‘zi to‘g‘risida qonunga xilof yo‘l bilan to‘plangan yoki huquqiy asoslarga ega bo‘lmay qolgan ma’lumotlarning yo‘q qilinishini talab qilish huquqiga ega ekanligi mustahkamlanmoqda.

Qonuniy asoslarda O‘zbekiston Respublikasi hududida bo‘lib turgan har kim mamlakat bo‘ylab erkin harakatlanish, turar va yashash joyini erkin tanlash huquqiga egaligi, har kim O‘zbekistondan tashqariga erkin chiqish huquqiga hamda O‘zbekiston Respublikasi fuqarosi O‘zbekistonga to‘sqinliksiz qaytish huquqiga egaligi belgilanmoqda. Endilikda mazkur konstitutsiyaviy qoida kiritilishi bilan erkin harakatlanish qadriyat darajasida oliy huquqiy norma sifatida mustahkamlanmoqdaki, bu “propiska” tizimi muammosiga ham barham beradi.

Yangi Konstitutsiya Yangi O‘zbekiston taraqqiyotida yangi davrni boshlab beradi. Konstitutsiyaviy islohotning fuqarolarimiz fikri va qo‘llab-quvvatlashi asosida, referendum orqali amalga oshirilishi xalqimiz xohish-irodasining ifodasi – haqiqiy xalq Konstitutsiyasi bo‘ladi.

 

Ruslan Zairov, fuqarolik ishlari bo‘yicha Chiroqchi tumanlararo sudining raisi

Yangilanayotgan konstitutsiya sud-huquq sohasidagi islohotlar natijalarini huquqiy mustahkamlaydi

Qabul qilingan “O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi to‘g‘risida”gi Konstitutsiyaviy qonuni loyihasiga ko‘ra, amaldagi Konstitutsiyaga 27 ta yangi modda kiritilmoqda, moddalar soni 128 tadan 155 taga oshmoqda.

Shuningdek, Konstitutsiyamizning amaldagi 275 ta normasi 434 taga ko‘paymoqda, ya’ni Konstitutsiyamiz 65 foizga yangilanmoqda.

Xususan, mulk daxlsizligi va u bilan bog‘liq huquqlarning ta’minlanishi davlat tomonidan kafolatlanishi, mulkiy huquqlarni cheklash faqat sud qarori asosida bo‘lishi mustahkamlanmoqda.

Bundan tashqari, advakaturaga bag‘ishlangan alohida bobning kiritilishi sud hokimiyati, prokuratura organlari qatorida odil sudlovning muhim tarkibiy qismi sifatida advokaturaning huquqiy maqomi belgilanishiga xizmat qiladi.

Yangilanayotgan Konstitutsiyamizda “Inson huquq va erkinliklarini ta’minlash – davlatning oliy maqsadidir” degan norma belgilanmoqda.

Ushbu maqsadga erishish uchun insonning sha’ni va qadr-qimmati daxlsizligi, davlat organlari tomonidan huquqiy ta’sir choralari mutanosiblik prinsipiga asoslanishi va qonunlarda nazarda tutilgan maqsadlarga erishish uchun yetarli bo‘lishi kerakli belgilanmoqda.

Aybsizlik prezumsiyasi yanada kuchaytirilmoqda.

Jumladan, Konstitutsiyamizning amaldagi 26-moddasida shaxsning ishi sudda ko‘rib chiqilib, uning aybi aniqlanmaguncha u aybdor hisoblangan bo‘lsa, endilikda sudning qonuniy kuchga kirgan hukmi bilan aniqlanmaguncha u aybsiz hisoblanishi mustahkamlanmoqda.

Konstitutsiyada insonning shaxsiy huquqlari va erkinliklari kafolati eng ilg‘or xalqaro standartlarga muvofiq kuchaytirilmoqda. Xususan, shaxsni sud qarorisiz 48 soatdan ortiq muddat ushlab turilishi mumkin emasligi, ushbu muddat ushlab turish qonuniyligi va asosliligi sudda isbotlanmasa, shaxs darhol ozod qilinishi (“Xabeas korpus” instituti) hamda shaxsni ushlab turish chog‘ida uning huquqlari va ushlab turilishi asoslari unga tushunarli tilda tushuntirilishi kerakligi (“Miranda qoidalari”), shuningdek, ayblanuvchi va sudlanuvchilarga o‘ziga qarshi ko‘rsatma bermaslik, ya’ni “sukut saqlash” huquqi belgilanmoqda. Ushbu qoidalar shaxsiy erkinlik daxlsizligini va insonlarni noqonuniy hibsga olishga yo‘l qo‘ymaslikni kafolatlaydi.

Ilk marotaba yozishmalar, telefon orqali so‘zlashuvlar, pochta, elektron xabarlar va boshqa xabarlarni sir saqlash huquqi faqat sudning qaroriga asosan cheklanishi mumkinligi belgilanmoqda.

Ya’ni, hozirgi vaqtda ushbu vakolat prokurorga tegishli bo‘lib, uning sudlarga o‘tkazilishi shaxs daxlsizligi va konstitutsiyaviy huquqlarini ta’minlashda tub burilish bo‘ladi

Shaxs qarindoshlarining sudlanganligi asosi bilan huquqlari cheklanishi mumkin emasligi qat’iy belgilanishi inson o‘zining yaqinlari yo‘l qo‘ygan xatolar uchun javob bermasligini ta’minlaydi.

Qonunda sud hokimiyatining chinakam mutaqilligini ta’minlash maqsadida Sudyalar oliy kengashining barcha a’zolarini Senat tomonidan saylash tizimini kiritish taklif etilmoqda.

Shuningdek, odil sudlovga erishish darajasini oshirish va sudyalar mustaqilligini ta’minlashga qaratilgan qoidalar kiritilmoqda.

Sudyaning boshqa organlar va shaxslardan xoli bo‘lishini ta’minlash maqsadida sudyalar muayyan ishlar bo‘yicha hisobdor bo‘lmasligi qat’iy o‘rnatilmoqda.

Sud hokimiyatining chinakam mustaqilligini ta’minlash maqsadida sudlar faoliyatini moliyalashtirish faqat davlat budjetidan amalga oshirilishi kafolatlovchi yangi modda kiritilmoqda.

Bu kabi yangilik va o‘zgarishlar orqali keyingi yillarda yurtimizda amalga oshirilgan sud-huquq islohotlari natijalari konstitutsiya darajadasida mustahkamlanadi.

 

Latofat Zayniddinova, Qarshi tumanlararo ma’muriy sudining sudyasi

DIQQAT, TANLOV!

Qashqadaryo viloyat, tumanlararo, tuman va shahar sudlarining quyidagi bo‘sh ish o‘rinlariga tanlov e’lon qilinadi:

– Fuqarolik ishlari bo‘yicha G‘uzor tumanlararo sudining arxiv mudiri vazifasiga 1 nafar;

– Yakkabog‘ tumanlararo iqtisodiy sudining sudya yordamchisi vazifasiga 1 nafar.

Tanlovda oliy yuridik ma’lumotli, O‘zbekiston Respublikasi fuqarosi bo‘lgan shaxslar qatnashishi mumkin.

Nomzodlar ochiqlik, shaffoflik, tenglik prinsiplari asosida Komissiya tomonidan belgilangan tartibda suhbatdan o‘tkaziladi.

Arizalar 2023 yil 7 aprel soat 17:00 ga qadar qabul qilinadi.

Murojaat uchun tel: (75) 221-05-58.

Elektron pochta manzili: qash.kadr@sud.uz

Manzil:  Qashqadaryo viloyat sudi (180108, Qarshi shahri Bunyodkorlik ko‘chasi 10 a uy)

Skip to content