Category Archives: Uncategorized

Sudgacha majlis o‘tkazish tartibi qanday?

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Jahon banki va Xalqaro moliya korporatsiyasining “Biznes yuritish” yillik hisobotida O‘zbekiston Respublikasining reytingini yaxshilashga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” 2019 yil 5 fevraldagi Qarori asosida sudgacha majlis o‘tkazish joriy etilishi belgilangan va mazkur tartib O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiy protsessual kodeksiga kiritilgan 1631-moddasida o‘z aksini topdi.

Jumladan, sudgacha majlis o‘tkazish chog‘ida sudya:

1) da’vogarni o‘zi arz qilgan talablarning mohiyati bo‘yicha so‘roq qiladi, undan javobgar bildirishi mumkin bo‘lgan e’tirozlarni aniqlaydi va agar bu zarur bo‘lsa, da’vogarga qo‘shimcha dalillar taqdim etishni taklif qiladi, shuningdek arz qilingan talablaridan voz kechish huquqini hamda voz kechishning huquqiy oqibatlarini tushuntiradi;

2) ishning holatlari bo‘yicha javobgarni so‘roq qiladi, da’vogarning talablariga qarshi uning qanday e’tirozlari borligini va bu e’tirozlar qanday dalillar bilan tasdiqlanishi mumkinligini aniqlaydi, shuningdek javobgarga da’vogarning talablarini tan olish yoxud qarshi talablar qo‘zg‘atish huquqini tushuntiradi, javobgarga ish yuzasidan yozma tushuntirishlar taqdim etishni taklif qiladi. Javobgarning yozma tushuntirishlarni va dalillarni taqdim etmaganligi, shuningdek, sud majlisiga kelmaganligi ishni ishdagi mavjud dalillar bo‘yicha ko‘rish uchun to‘sqinlik qilmaydi;

3) taraflardan kelishuv bitimini tuzish ehtimolini yoki nizoni hal qilishning muqobil usullari ehtimolini aniqlaydi va ularning huquqiy oqibatlarini tushuntiradi;

4) ishning murakkabligini hisobga olgan holda sud muhokamasining prognoz qilinayotgan, shu jumladan, nizoni hal qilish uchun ahamiyatga ega bo‘lgan iltimosnomalar va hujjatlarni sudga topshirish, guvohlar mavjud bo‘lganda ularning ro‘yxatlarini almashish muddatlarini nazarda tutuvchi jadvalini aniqlaydi;

5) sud majlisida hozir bo‘lgan taraflar va boshqa manfaatdor shaxslardan ular o‘rtasida ushbu ishning sudga taalluqliligi masalasi bo‘yicha kelishuv, ushbu Kodeksning 163-moddasida nazarda tutilgan boshqa harakatlarni amalga oshirish zaruriyati mavjudligini aniqlaydi.

Sudgacha majlisning vaqti va joyi to‘g‘risida taraflar va boshqa manfaatdor shaxslar xabardor qilinganlik faktini qayd etishni ta’minlaydigan sud chaqiruv qog‘ozlari, buyurtma xatlar, telefonogrammalar, telegrammalar va boshqa aloqa vositalari orqali xabardor qilinadi.

Sudgacha majlis o‘tkazilganligi to‘g‘risida bayonnoma tuzilib, unda quyidagilar ko‘rsatiladi: sudgacha majlis o‘tkazilgan yil, oy, sana va joy; ishni yuritayotgan sudning nomi; sudyaning va majlis kotibining (sudya yordamchisining yoki katta yordamchisining) familiyasi hamda ismi-sharifining bosh harflari; taraflar, boshqa manfaatdor shaxslar haqidagi va ularga protsessual huquq va majburiyatlari tushuntirilganligi to‘g‘risidagi ma’lumotlar; taraflar tomonidan berilgan tushuntirishlar.

Taraflar kelmagan taqdirda, sudya ushbu Kodeks 163-moddasining birinchi va ikkinchi qismlarida ko‘rsatilgan harakatlarni amalga oshiradi. Bunday holda sudgacha majlis bayonnomasi tuzilmaydi.

Ushbu Kodeksda nazarda tutilgan asoslar mavjud bo‘lgan taqdirda, sudgacha majlisda ish yuritish to‘xtatib turilishi yoki tugatilishi, da’vo arizasi ko‘rmasdan qoldirilishi mumkin.

Dilshod Sharipov, Koson tumanlararo iqtisodiy sudning raisi

Aholi va tadbirkorlik subyektlarining huquq va manfaatlarini ishonchli himoya qilish yo‘lida

Keyingi yillarda mamlakatimizda insonning qonuniy huquqlari va manfaatlarini so‘zsiz ta’minlashga, fuqarolarning odil sudlovga bo‘lgan ishonchini oshirishga hamda ularning malakali yuridik yordam olishga bo‘lgan huquqlari kafolatlarini kuchaytirishga qaratilgan tizimli ishlar amalga oshirilmoqda.

Xususan, “Davlat hisobidan yuridik yordam ko‘rsatish to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni qabul qilinib, fuqarolarga O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi bilan kafolatlangan malakali yuridik yordam olish huquqidan to‘liq foydalanish imkoniyati yaratildi.

Biroq, O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlarini “Davlat hisobidan yuridik yordam ko‘rsatish to‘g‘risida”gi Qonunga muvofiqlashtirish zarurati borligi sir emasdi.

O‘zbekiston Respublikasining 2024 yil 27 fevraldagi Qonuni bilan davlat hisobidan yuridik yordam olish huquqiga ega bo‘lgan shaxslarga bunday yordam ko‘rsatish uchun jinoyat, fuqarolik ishlari va ma’muriy huquqbuzarliklar to‘g‘risidagi ishlar bo‘yicha hamda qonunda nazarda tutilgan boshqa hollarda advokatning ishtirok etishini ta’minlash tartibini belgilashga qaratilgan o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritildi.

E’tiborli jihati endilikda ma’muriy huquqbuzarlik to‘g‘risidagi ishni ko‘rib chiqayotgan vakolatli mansabdor shaxs yoki sud ma’muriy huquqbuzarlik sodir etgan shaxsning iltimosiga ko‘ra “Davlat hisobidan yuridik yordam ko‘rsatish to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga muvofiq davlat hisobidan yuridik yordam ko‘rsatadigan advokatning ishda ishtirok etishini ta’minlash choralarini ko‘rishi shart. Davlat hisobidan yuridik yordam ko‘rsatadigan advokatni jalb qilishda advokatning ishda ishtirok etishi tasdiqlangan paytdan e’tiboran unga ishga kirishish uchun kamida to‘rt soat vaqt berilishi kerak.

Shuningdek, Jinoyat-ijroiya kodeksi, Ma’muriy sud ishlarini yuritish to‘g‘risidagi kodekslariga ham aynan shu mazmundagi o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritildi.

Bu esa fuqarolarning odil sudlovga erishish imkoniyatlarini yanada kengaytirishga hamda davlat hisobidan malakali yuridik yordam olish huquqini ta’minlashga xizmat qiladi.

So‘nggi yillarda mamlakatimizda tadbirkorlik faoliyatining to‘sqinliksiz amalga oshirilishini ta’minlashga, biznes yuritish uchun qulay shart-sharoitlar yaratishga va respublikaning investitsiyaviy jozibadorligini oshirishga qaratilgan keng ko‘lamli islohotlar olib borilmoqda.

Shu bilan birga tadbirkorlik subyektlari huquqlarining sud orqali himoya qilinishini ta’minlash bo‘yicha mavjud cheklovlarni olib tashlash hamda tadbirkorlik faoliyatini tartibga solishdagi ayrim majburiy talablarni qisqartirish zaruriyati yuzaga kelmoqda.

O‘zbekiston Respublikasining 2024 yil 20 fevraldagi Qonuni bilan Soliq kodeksiga kiritilgan o‘zgartirishlarga ko‘ra, soliq organlarining sayyor soliq tekshiruvlari va soliq auditi natijalari bo‘yicha qabul qilingan qarorlari ustidan tadbirkorlarning to‘g‘ridan-to‘g‘ri sudga shikoyat qilishiga doir cheklovlarni bekor qilindi hamda sudga shikoyat qilish imkoniyatlari kengaytirildi.

Ma’lumki, aholi va tadbirkorlik subyektlariga banklar hamda boshqa kredit tashkilotlari tomonidan ko‘rsatilayotgan moliyaviy xizmatlarni yanada kengaytirishga va ularning sifatini yaxshilashga qaratilgan bir qator chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda.

O‘z navbatida kredit tashkilotlaridan kredit olgan aholi va tadbirkorlik subyektlari tomonidan ayrim obyektiv sabablarga ko‘ra kredit to‘lovlarini to‘lash kechiktirilgan yoki ular qisman to‘langan hollarda kredit qarzdorligini uzishning amaldagi tartibini takomillashtirish zarurati yuzaga kelmoqda.

Shu munosabat bilan O‘zbekiston Respublikasining Fuqarolik kodeksiga kiritilgan o‘zgarishtirishlarga ko‘ra, endlikda amalga oshirilgan to‘lov summasi qarz oluvchi jismoniy shaxsga yoki qarz oluvchi tadbirkorlik subyektiga ajratilgan mikroqarz yoki kredit bo‘yicha majburiyatlarni bajarish uchun yetarli bo‘lmagan taqdirda, birinchi navbatda asosiy qarzning uzilishini, shuningdek ajratilgan kreditlar bo‘yicha qarzdorlikni undirish to‘g‘risida sudning hal qiluv qarori chiqarilganda, foizlar va neustoykani hisoblash to‘xtatiladi.

Mamlakatimizda barcha sohalarga axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etishga qaratilgan keng ko‘lamli islohotlar amalga oshirilmoqda.

Biroq ayrim shaxslar tomonidan zamonaviy raqamli texnologiyalar yutuqlaridan qonunga xilof ravishda hamda g‘arazli maqsadlarda foydalanilishi natijasida fuqarolarning huquqlari va qonuniy manfaatlari buzilmoqda hamda davlatga zarar yetkazilmoqda. Bu raqamli texnologiyalardan foydalangan holda sodir etilayotgan yangi turdagi jinoyatlar uchun javobgarlik belgilanishini taqozo etmoqda.

Shundan kelib chiqib, O‘zbekiston Respublikasining 2024 yil 19 yanvardagi Qonuni bilan Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksi, Jinoyat va Jinoyat-protsessul kodekslariga bir qator o‘zgartirishlar kiritildi.

Jumladan, MJtKga mobil qurilmaning xalqaro o‘ziga xos identifikatsiya kodini yoki abonent qurilmasining identifikatsiyalash modulini qonunga xilof ravishda o‘zgartirganlik, kripto-aktivlar aylanmasi sohasidagi qonunchilikni buzganlik va mayning faoliyatini qonunga xilof ravishda amalga oshirganlik uchun ma’muriy javobgarlikni nazarda tutuvchi;

Jinoyat kodeksiga jabrlanuvchining axborot resurslarini yo‘q qilish, o‘zgartirish, egallab olish yoki to‘sib qo‘yish yo‘li bilan tovlamachilik qilganlik, shuningdek kripto-aktivlar aylanmasi sohasidagi qonunchilikni buzganlik va mayning faoliyatini qonunga xilof ravishda amalga oshirganlik uchun jinoiy javobgarlikni nazarda tutuvchi;

Jinoyat-protsessual kodeksiga dastlabki tergovni va surishtiruvni amalga oshiruvchi organ aniqlashtirilishini nazarda tutuvchi qo‘shimchalar kiritildi.

YA’ni, kripto-aktivlar aylanmasi sohasidagi qonunchilikni buzish, mayning faoliyatini qonunga xilof ravishda amalga oshirish kabi harakatlar uchun ma’muriy va jinoiy javobgarlik belgilandi.

Darhaqiqat, bugun yurtimizda olib borilayotgan barcha yo‘nalishdagi islohatlarning markazida inson omili turibdi. Bu hayotiy haqiqatni Przidentimiz Sh.Mirziyoyevning Oliy Majlisga yo‘llagan murojaatnomasidagi “Inson manfaatlari va yana bir bor inson manfaati islohotlarning bosh maqsadi etib belgilandi, “Inson qadri uchun” degan ustuvor tamoyilni to‘la ro‘yobga chiqarish bundan buyon ham faoliyatimizning bosh mezoni bo‘lib qoladi”-deb, bildirgan so‘zlari ham isbotlab turibdi.

Islohotlardan ko‘zlangan asosiy maqsad ham shu muqaddas zaminda istiqomat qilayotgan har bir insoning orzularini ro‘yobga chiqarish hamda uning uchun munosib turmush sharoitlarini yaratishdan iborat.

Qonunlarga kiritilgan yangi o‘zgartirish va qo‘shimchalar ham, aholi va tadbirkorlik subyektlarining huquq va manfaatlarini ishonchli himoya qilishga, jinoyat va huquqbuzarliklar soni kamayishiga, odamlarda huquqiy madaniyat oshishiga, bevosita xalq manfaatlarini ro‘yobga chiqarishga, uning turmush darajasini yuksaltirishga xizmat qiladi.

Shahzod Baxtiyorov, Qashqadaryo viloyati sudi jinoyat ishlari bo‘yicha sudyasi

Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish – sud-huquq islohotlari doirasida

So‘nggi yillarda mamlakatimizda jamiyat va davlat hayotini keng ko‘lamli isloh qilish, shuningdek, amalga oshirilgan sud-huquq islohotlari doirasida sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish tizimini takomillashtirish sohasida bir qator ishlar amalga oshirildi.

Shu bilan birga, dunyoning ilg‘or demokratik davlatlarida sud hujjatlarini ijro etish sohasida shakllangan tajriba va amaliyot tahlili sohada uzoq muddatli tizimli islohotlar amalga oshirish ehtiyoji mavjudligini, majburiy ijro byurosining tuzilma va vazifalari majburiy ijro tizimi rivojlanishining zamonaviy talablariga javob bermasligini ko‘rsatdi.

Sud hujjatlarini ijro etishdan har qanday bo‘yin tovlashning oldini olishga, shuningdek, fuqarolarning minimal turmush darajasini ta’minlash uchun zarur bo‘lgan pul mablag‘lari daxlsizligini kafolatlashga qaratilgan sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etishga oid qonun hujjatlarini yanada takomillashtirish zarurati yuzaga keldi.

Shunga muvofiq qabul qilingan O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2024 yil 3 yanvardagi “Sud hujjatlari va boshqa organ hujjatlarini ijro etish tizimini isloh etish va sohani raqamlashtirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PF-1-sonli Farmonga asosan “O‘zbekiston – 2030” strategiyasida belgilangan vazifalarga muvofiq, fuqarolar, jamiyat va davlatning huquq va qonuniy manfaatlarini ishonchli himoya qilish, shuningdek, sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish tizimini takomillashtirish orqali sudlov samaradorligini ta’minlash maqsadida 2024 yil 1 maydan boshlab, sud hujjatlarini elektron shaklda berish tartibi joriy etilib, bunda iqtisodiy ishlar bo‘yicha sud hujjatlari asosida ijro hujjatlarini faqat elektron shaklda berish tartibi joriy etilishi, shuningdek, yuridik shaxslar tomonidan sud hujjatlari asosida berilgan ijro hujjatlari va ijro ishi yuritishi doirasida qabul qilingan qarorlar va boshqa hujjatlar ularning soliq to‘lovchi shaxsiy kabineti orqali olinishi va taqdim etilishi belgilandi.

Shuningdek, fuqarolardan qarzdorliklari uchun undiruv qaratilishi mumkin bo‘lmagan eng kam kafolatlangan daromad belgilanishini, daromadlarning kafolatlangan eng kam miqdori  fuqarolarning qarzdorliklari bo‘yicha pul mablag‘larini undirishda qo‘llaniladi va belgilangan mehnatga haq to‘lashning eng kam miqdorining yarmiga mos kelishi, fuqaroning bank hisob varaqlaridan, jumladan, bank kartalaridan ijro hujjatlari yuzasidan qarzdorlik bo‘yicha pul mablag‘larini mehnatga haq to‘lashning eng kam miqdorining yarmidagi mablag‘lar hisobidan ushlab qolish taqiqlanishi ko‘zda tutilgan.

Shuningdek, 2024 yil 1 dekabrdan boshlab, sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarining so‘zsiz ijrosini ta’minlovchi “Majburiyatlar reyestri” instituti joriy etilishi, ushbu reyestr Majburiy ijro byurosi tomonidan yuritilishi, reyestrda qarzdor haqida ma’lumotlar kiritib borilishi, unga nisbatan ijro ishi doirasida qo‘llanilgan barcha cheklovlar saqlanib qolinishi, reyestrga kiritilgan qarzdorning mol-mulki va pul mablag‘lari aniqlanganda majburiy ijro harakatlari davom ettirilishi, qarzdor ijro hujjati bo‘yicha majburiyatini bajarganda, u vafot etganda, ijro hujjatini berishga asos bo‘lgan sud hujjati yoki boshqa organning hujjati bekor qilinganda yoki ijro hujjati bo‘lgan hujjat bekor qilinganda yoki haqiqiy emas deb topilganda, qarzdorning 10 yil davomida mol-mulki yoki pul mablag‘lari haqida ma’lumot aniqlanmaganda yoki qarzdor bankrot deb topilganda, undiruvchining arizasiga ko‘ra, u haqidagi ma’lumotlar reyestrdan chiqarilishi nazarda tutilgan.

Bundan tashqari 2024 yil 1 apreldan boshlab sud hujjatlari majburiy ijrosi doirasida mol-mulkni shartnoma-vositachilik asoslarida sotish faqatgina mol-mulkni qabul qilishdan uni sotishgacha bo‘lgan jarayonlarni masofaviy monitoring qilish elektron tizimini joriy qilgan savdo tashkilotlari tomonidan amalga oshirilishi ham belgilandi.

Xulosa o‘rnida shuni aytish joizki, davlat va jamiyatni tubdan modernizatsiya qilishda eng avvalo, fuqarolarning huquq va erkinliklarini ishonchli himoya qilish, sud mustaqilligini ta’minlash, odil sudlovga erishish, qonuniylikni mustahkamlash muhim ahamiyat kasb etadi.

Orif Qurbonov, Qashqadaryo viloyat sudining iqtisodiy ishlar bo‘yicha sudyasi

QONUN USTUVOR – JAZO MUQARRAR (qo‘shimcha jazo qo‘llash amaliyoti)

Ma’lumki, mamlakatimizda amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli islohotlar doirasida aholining tinch va osoyishta hayotini ta’minlash hamda jamiyatimizda qonunga itoatkorlik va jamoat xavfsizligi madaniyatini shakllantirishga alohida e’tibor qaratilmoqda.

Jumladan, jamoat xavfsizligini ta’minlash yo‘nalishidagi ishlarni “Xalq manfaatlariga xizmat qilish” tamoyili asosida tashkil etishning mutlaqo yangi mexanizm va tartiblari joriy etilib, davlat organlarining jamoatchilik tuzilmalari bilan o‘zaro maqsadli hamkorligi yo‘lga qo‘yildi.

Jamoat xavfsizligini ta’minlash, huquqbuzarliklarning oldini olish va jinoyatchilikka qarshi kurashishning yaxlit tizimini shakllantirish, ichki ishlar organlarining eng quyi bo‘g‘inidan respublika darajasigacha samarali faoliyatini yo‘lga qo‘yish va zamonaviy ish uslublarini joriy etish orqali mamlakatimizda huquq-tartibot va qonuniylikni mustahkamlash, aholining tinchligi va osoyishtaligini ta’minlash maqsadida 2021 yil 26 martda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Jamoat xavfsizligini ta’minlash va jinoyatchilikka qarshi kurashish sohasida ichki ishlar organlari faoliyatini sifat jihatidan yangi bosqichga ko‘tarish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Farmoni qabul qilindi.

Keyinchalik, ushbu farmonga muvofiq, shuningdek mamlakatimizda jamoat xavfsizligini ta’minlash tizimini yanada rivojlantirish hamda ushbu sohadagi davlat siyosatining istiqbolli yo‘nalishlarini belgilash maqsadida 2021 yil 29 noyabrda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasi jamoat xavfsizligi konsepsiyasini tasdiqlash va uni amalga oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Farmoni qabul qilinib, jamoat xavfsizligini ta’minlashdagi ilg‘or xorijiy va milliy tajribalar asosida ishlab chiqilgan hamda aholini har qanday tahdidlardan kafolatli himoya qilishga qaratilgan O‘zbekiston Respublikasi jamoat xavfsizligi konsepsiyasi tasdiqlandi.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022 yil 28 yanvardagi Farmoni bilan tasdiqlangan “2022-2026 yillarga mo‘ljallangan Yangi O‘zbekistonning taraqqiyot strategiyasi”ning 16-maqsadi ham, aynan jamoat xavfsizligini ta’minlash, huquqbuzarliklarning sodir etilishiga sabab bo‘lgan shart-sharoitlarni o‘z vaqtida aniqlash va bartaraf etishning samarali tizimini yaratishdan iboratdir.

«O‘zbekiston — 2030» strategiyasida ham adolat, qonun ustuvorligi, xavfsizlik va barqarorlikni kafolatli ta’minlash asosiy g‘oyalardan biri deb e’tirof qilingan.

Zero, fuqarolarning tinch va osoyishta hayot kechirishini ta’minlash davlat siyosatining ustuvor yo‘nalishlaridan biri hisoblanadi.

Biroq, so‘nggi vaqtlarda sodir etilayotgan jinoyatlar, ayniqsa o‘zganing mulkini o‘zlashtirish va rastrata qilish yo‘li bilan talon-toroj qilish, firibgarlik, transport vositalari harakati yoki ulardan foydalanish xavfsizligi qoidalarini buzish, shuningdek mansabdor shaxslar tomonidan mansab mavqeini suiiste’mol qilish bilan bog‘liq jinoyatlar ortib borayotganligi  barchamizni sergak tortishga undaydi.

Ma’lumki, qo‘shimcha jazo choralarining yangi jinoyatlar sodir etilishi oldini olishda katta ahamiyatga ega ekanligidan kelib chiqib, sudlarga hukm chiqarish paytida asosiy jazo bilan birga tegishli qo‘shimcha jazo qo‘llash masalasini ham muhokama qilish tavsiya qilingan.

O‘zbekiston Respublikasi JKning 45-moddasida ko‘rsatilgan muayyan huquqdan mahrum qilish jazosi bu – sud tayinlagan muddat davomida aybdorning korxonalar, muassasalar yoki tashkilotlarda u yoki bu mansabni egallashini yoxud u yoki bu faoliyat bilan shug‘ullanishini taqiqlashdan iboratdir.

Statistik ma’lumotlarga ko‘ra, 2023 yilning o‘tgan 11 oyi davomida birgina Qashqadaryo viloyat jinoyat ishlari bo‘yicha sudlar tomonidan jazo tayinlab hukm chiqarilgan 4721 shaxsning 1095 nafari yoki 23,2 foizisha asosiy jazo bilan birga qo‘shimcha jazolar ham tayinlangan.

Jumladan, O‘zbekiston Respublikasi JKning 167-moddasi bilan sudlangan 264 nafar, 168-moddasi bilan sudlangan 84 nafar, 209-moddasi bilan sudlangan 163 nafar, 228-moddasi bilan sudlangan 171 nafar, 266-moddasi bilan sudlangan 211 nafar shaxslarga nisbatan asosiy jazolar bilan birgalikda, moddiy javobgarlik va mansabdorlik vazifalarida ishlamaslik hamda barcha turdagi transport vositalarini boshqarish huquqidan mahrum qilish kabi qo‘shimcha jazolar tayinlangan.

Jazo mahkumni axloqan tuzatish, uning jinoiy faoliyatni davom ettirishiga to‘sqinlik qilish hamda mahkum, shuningdek boshqa shaxslar yangi jinoyat sodir etishining oldini olish maqsadida qo‘llanilishi e’tiborga olinsa, qo‘shimcha jazo choralarini tayinlash ham bu boradagi maqsadga erishish yo‘lida muhim ahamiyat kasb etadi.

Bugungi murakkab zamonning o‘zi voqelikka ochiq ko‘z bilan, teran va chuqur mushohada yuritgan holda nazar tashlashni, hushyor qarashni, jahonda va yon-atrofimizda tobora kuchayib borayotgan ma’naviy tahdid va xatarlarni to‘g‘ri baholab, ulardan tegishli saboqlar chiqarib yashashni talab etmoqda.

Tinch va osoyishta hayot xalqlarning eng ezgu orzusi. Yaratgandan so‘ragan eng kerakli tilagidir. Lekin bir narsani unutmaslik kerak: ko‘rib turibmiz, dunyoning hamma yeriga ham bu ulug‘ ne’mat birdek nasib etmagan. Demak, bu ne’matning shukrini qilishimiz, qadriga yetishimiz zarur.

Aynan tinchlik-osoyishtalik hukm surgan joyda, yuksalish va taraqqiyot bo‘ladi, yurt gullab-yashnaydi, fuqarolarning turmushi farovonlashadi. Shu sababli har birimiz tinchlik-osoyishtalikka o‘z-o‘zidan erishib bo‘lmasligini to‘g‘ri anglashimiz, bu yutuqlar o‘z-o‘zidan yaratilmagani, xalqimiz sabr-bardosh, ishonch, hamjihat-hamfikrlikda yashash, tinchlik-osoyishtalikni asrash, bag‘rikenglik, mehr-oqibat ko‘rsatish orqali erishilganini yosh avlodga tushuntirishmiz lozim.

Bu esa, jinoyat va huquqbuzarliklar soni kamayishiga, odamlarda huquqiy ong, huquqiy madaniyat oshishiga, bevosita xalq manfaatlarini ro‘yobga chiqarishga, uning turmush darajasini yuksaltirishga xizmat qiladi. Bunga majburiyat deb emas, aksincha kundalik faoliyat va hayot tarzi sifatida qarash talab qilinadi.

Shahzod Baxtiyorov, Qashqadaryo viloyat sudining jinoyat ishlari bo‘yicha sudyasi

DIQQAT, TANLOV!

Qashqadaryo viloyat, tumanlararo, tuman va shahar sudlarining quyidagi bo‘sh ish o‘rinlariga tanlov e’lon qilinadi:

– Qashqadaryo viloyat sudining sudya katta yordamchisi vazifasiga 2 nafar, (Qashqadaryo viloyat sudi Rayosatining 2022 yil 22 yanvardagi RS-2-22-sonli qaroriga ko‘ra quyi sudda kamida 1 yillik uzluksiz mehnat stajiga ega bo‘lishi lozim)

– Fuqarolik ishlari bo‘yicha Kasbi tumanlararo sudining devonxona mudiri vazifasiga 1 nafar;

– Fuqarolik ishlari bo‘yicha Koson tumanlararo sudining sudya yordamchisi vazifasiga 1 nafar;

– Jinoyat ishlari bo‘yicha Dehqonobod tuman sudining sudya yordamchisi vazifasiga 1 nafar;

– Jinoyat ishlari bo‘yicha Ko‘kdala tuman sudining sudya yordamchisi vazifasiga 1 nafar;

Tanlovda oliy yuridik ma’lumotli, O‘zbekiston Respublikasi fuqarosi bo‘lgan shaxslar qatnashishi mumkin.

Nomzodlar ochiqlik, shaffoflik, tenglik prinsiplari asosida Komissiya tomonidan belgilangan tartibda suhbatdan o‘tkaziladi.

Arizalar 2023 yil 4-dekabr soat 17:00 ga qadar qabul qilinadi.

Murojaat uchun tel: (75) 221-05-58.

Elektron pochta manzili: qash.kadr@sud.uz

Manzil:  Qashqadaryo viloyat sudi (180108, Qarshi shahri A.Oripov ko‘chasi 10 a  uy )

Qashqadaryo viloyat sudida “Jamiyatda ayol yuristlarning roli va sud tizimida ishga joylashtirish imkoniyatlari” mavzusida davra suhbati bo‘lib o‘tdi

Birlashgan millatlar tashkilotining Inson huquqlari bo‘yicha Oliy komissarining O‘zbekistonga tashrifi yakunlari yuzasidan tavsiyalarini amalga oshirish, shuningdek, inson huquqlari va erkinliklarini himoya qilish bo‘yicha xalqaro hamkorlikni yanada rivojlantirish maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati Kengashining 2023 yil 10 iyundagi Qo‘shma qarori bilan tasdiqlangan Yo‘l xaritasining 15-bandida jamiyatda ayol yuristlarning roli haqida va sud tizimida ishga joylashtirish imkoniyatlari to‘g‘risida ayollarning xabardorligini oshirish bo‘yicha axborot kampaniyalarini o‘tkazish nazarda tutilgan.

Shu maqsadda Qashqadaryo viloyat sudida “Jamiyatda ayol yuristlarning roli va sud tizimida ishga joylashtirish imkoniyatlari” mavzusida davra suhbati bo‘lib o‘tdi. Tadbirga viloyatimizdagi huquqni muhofaza qiluvchi idoralarda faoliyat olib boruvchi huquqshunos xotin-qizlar va bo‘lajak huquqshunos talabalar taklif etildi.

Bugun mamlakatimizda xotin-qizlarning ijtimoiy faolligiga alohida e’tibor qaratilishi natijasida sud tizimida faoliyat yuritayotgan xotin-qizlar soni ham salmoqli darajada ko‘paydi.

Birgina Qashqadaryo viloyat sudlarida bugungi kunda 60 dan oshiq  xotin-qizlar faoliyat yuritib kelishmoqda. Ularning o‘z ishiga mas’uliyati, berilgan topshiriq va vazifalarni o‘z vaqtida sifatli bajarishi tizim nufuzining oshishiga va odil sudlovga erishish borasidagi islohotlarda muhim omil bo‘lmoqda.

Tadbir davomida sud tizimiga ishga kirish, huquqshunos nomzodlarning sudyalik lavozimiga tayinlanish tartibi va imkoniyatlari tushuntirib o‘tildi.

Qashqadaryo viloyat sudi jamoatchilik va OAV bilan aloqalar bo‘limi

DIQQAT, TANLOV!

Qashqadaryo viloyat, tuman, shahar va tumanlararo sudlarining quyidagi bo‘sh ish o‘rinlariga tanlov e’lon qilinadi:

– Jinoyat ishlari bo‘yicha Yakkabog‘ tuman sudining sudya yordamchisi vazifasiga 1 nafar;

– Fuqarolik ishlari bo‘yicha Shahrisabz tumanlararo sudining sudya yordamchisi vazifasiga 1 nafar;

Tanlovda oliy yuridik ma’lumotli, O‘zbekiston Respublikasi fuqarosi bo‘lgan shaxslar qatnashishi mumkin.

Nomzodlar ochiqlik, shaffoflik, tenglik prinsiplari asosida Komissiya tomonidan belgilangan tartibda suhbatdan o‘tkaziladi.

Arizalar 2023 yil 17 iyul soat 17:00 ga qadar qabul qilinadi.

Murojaat uchun tel: (75) 221-05-58.

Elektron pochta manzili: qash.kadr@sud.uz

Manzil:  Qashqadaryo viloyat sudi (180108, Qarshi shahri A.Oripov ko‘chasi 10 a  uy )

ODAM SAVDOSIGA QARSHI KURASHISH DOLZARB MASALA

Ma’lumki, odam savdosi – qullikning zamonaviy usuli, qul savdosining yangi turidir. Jinoyatchilar birinchi navbatda ayollar va bolalarni majburiy mehnat va jinsiy qullik qopqoniga aldab tushiradi.

Odam savdosi insonlarni huquq va erkinliklardan mahrum qiladi, butun dunyoda uyushgan jinoyatchilikning rivojlanishiga sabab bo‘ladi. Shu jumladan, bu jinoyat shaxslarga xavf tug‘dirish yo‘li bilan qo‘rqitish, jismoniy va ruhiy tazyiq o‘tkazish, nomusga tegish, hujjatlarni o‘g‘irlash orqali amalga oshiriladi. Jabrlanuvchilar mehnat ekspluatatsiyasi va jinsiy ekspluatatsiyaga majbur qilinadi.

O‘zbekiston Respublikasida odam savdosining oldini olish, unga chek qo‘yish borasida turli chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda.

Jumladan, Konstitutsiyaning 26-moddasiga ko‘ra hech kim qiynoqqa solinishi, zo‘ravonlikka, shafqatsiz yoki inson qadr-qimmatini kamsituvchi boshqa tarzdagi tazyiqqa duchor etilishi mumkin emas.

Odam savdosiga qarshi kurashishning qonuniy tartibga solinishi shaxsning huquq va erkinliklarini himoya qilishda samarali vosita hisoblanadi.

Odam savdosiga qarshi kurash bo‘yicha olib borilayotgan chora-tadbirlar samaradorligini oshirish maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi va boshqa idoralar bilan hamkorlikda “Odam savdosiga qarshi kurashish to‘g‘risida”gi Qonun 2008 yil 17 aprelda qabul qilindi va rasman e’lon qilindi.

Qonunning maqsadi odam savdosiga qarshi kurashish bilan bog‘liq masalalarni hal etishdan iborat. Shuningdek, odam savdosiga qarshi kurashish bo‘yicha faoliyatni amalga oshiruvchi davlat organlarining vakolatlari qonunda aniq ko‘rsatilgan. Odam savdosiga qarshi kurashish faoliyatining idoralararo xarakterga ega ekani inobatga olinib, odam savdosiga qarshi kurashish bo‘yicha davlat organlari faoliyatini muvofiqlashtirish yuzasidan odam savdosiga qarshi kurashish bo‘yicha Respublika idoralararo komissiyasini tashkil etish belgilangan.

Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi JKning 135-moddasida odam savdosi, ya’ni odamni olish-sotish yoxud odamni undan foydalanish maqsadida yollash, tashish, topshirish, yashirish yoki qabul qilish uchun jinoiy javobgarlik nazarda tutilgan.

Xulosa qilib aytganda, insonning sha’ni va qadr-qimmati hurmat va e’zozga loyiq.

Insoniy qadriyatlarni toptashga uringan har qanday shaxsga qonun oldida javobgarlik muqarrardir.

Fozil Yusupov, jinoyat ishlari bo‘yicha Koson tuman sudining raisi

Qarshi tumanlararo iqtisodiy sudi sudyalari tomonidan seminar tashkil etildi

Qarshi tumanlararo iqtisodiy sudi sudyalari hamda
Qarshi shahar Davlat soliq inspeksiyasi xodimlari ishtirokida seminar tashkil etildi.

Mazkur seminar «Davlat organlari bilan munosabatlarda fuqarolar va tadbirkorlik subyektlari huquqlarining samarali himoya qilinishini ta’minlash buyicha ko‘shimcha choralar ko‘rilishi munosabati bilan O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni va O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2023 yil 20 fevraldagi “Sudlar tomonidan soliq qonunchiligini qo‘llashning ayrim masalalari haqida”gi
4-sonli qaroriga bag‘ishlandi.

Tadbirda ishtirokchilarga Qonunning mazmun-mohiyati va ahamiyati xususida batafsil tushuntirishlar berib o‘tildi.

Qashqadaryo viloyat sudi jamoatchilik va OAV bilan aloqalar bo’limi

Qashqadaryo viloyat sudlari mutasaddilari ishtirokida Kasbi tumanida sud-huquq masalalari bo‘yicha sayyor qabul tashkil etildi

Qashqadaryo viloyat sudlari mutasaddilari tomonidan jinoyat va huquqbuzarliklar, nikohdan ajratish, tadbirkorlik subyektlari ishtirokidagi nizolar hamda fuqarolarning murojaatlari ko‘paygan hududlarda profilaktika ishlarini jonlashtirishga qaratilgan sayyor qabullarning navbatdagisi Kasbi tumani “Sohibkor” mahalla fuqarolar yig‘inida tashkil etildi.

Mazkur sayyor qabulda turli ijtimoiy-iqtisodiy masalalarda huquqiy maslahat va ko‘mak so‘rab kelgan 25 nafar fuqarolarning murojaatlari tinglandi. Har bir murojaat sud mas’ullari tomonidan atroflicha o‘rganilib, ko‘mak so‘rab kelgan fuqarolarga huquqiy maslahatlar berildi.

Sayyor qabul doirasida jinoyat ishlari bo‘yicha Kasbi tuman sudining sayyor sud majlisi o‘tkazilib, unda voyaga yetmagan yoki mehnatga layoqatsiz shaxslarni moddiy ta’minlashdan bo‘yin tovlash bilan bog‘liq ishlar ko‘rib chiqildi. Shuningdek, sayyor sud majlisi davomida Kasbi tumani ichki ishlar bo‘limi Probatsiya guruhi nazoratida turgan ikki nafar mahkum muddatidan ilgari shartli ravishda ozod etildi.

Qashqadaryo viloyat sudi jamoatchilik va OAV bilan aloqalar bo‘limi